Earth Overshoot Day: een confronterende datum die elk jaar iets eerder valt. Terecht wordt op deze dag de urgentie benadrukt. Maar minstens zo belangrijk is de vraag: hoe vertalen we die urgentie naar concrete acties?
Dat vroegen wij onze sectorleads. Welke stap zou elk bedrijf morgen kunnen zetten om bij te dragen aan het terugdringen van Earth Overshoot Day- richting 31 december? De antwoorden lees je in deze blog.
Concrete acties voor de maakindustrie om grondstofverbruik te verminderen
De maakindustrie bestaat uit bedrijven die fysieke producten produceren- van machines en auto-onderdelen tot elektronica en meubels.
Voor dit type productie zijn grote hoeveelheden materialen nodig, zoals metalen en kunststoffen. Veel van deze materialen zijn afkomstig van eindigende bronnen- grondstoffen die niet vanzelf worden aangevuld, zoals aardolie.
‘’Juist daarom ligt er in deze sector een kans om Earth Overshoot Day terug te dringen’’, aldus Paula van Hoorik, Team Lead Industry & Mobility. Dat begint aan de voorkant van het productieproces, door gebruik te maken van gerecycled materiaal. Aan de achterkant is het belangrijk om ervoor te zorgen dat gebruikte materialen niet onnodig als restafval eindigen- maar zo worden ingezameld en hergebruikt.
Ook het inzetten op duurzaam ontwerp biedt kansen. Door producten zó te ontwerpen dat onderdelen makkelijk los te maken zijn, kunnen materialen na gebruik eenvoudiger worden gescheiden. Denk aan schroefverbindingen in plaats van lijm. Zo kunnen waardevolle materialen makkelijker opnieuw worden gebruikt. Dit zorgt voor minder afval én minder behoefte aan nieuwe grondstoffen.
In de praktijk: van restafval naar herbruikbare grondstof
In dit voorbeeld lees je hoe gebruikte materialen niet onnodig als restafval eindigen.
Bij Isobouw, producent van isolatieoplossingen, werd jarenlang een groot volume hout afgevoerd als restafval. De reden: het hout was vervuild met EPS (piepschuim), dat lastig te scheiden is en het recyclingproces verstoort. Daardoor kon de hele stroom niet worden hergebruikt. 
In samenwerking met Isobouw bracht Milgro deze houtstroom gedetailleerd in kaart. Daaruit bleek dat het EPS al tijdens de productie aan het hout bleef kleven, en dat de inzameling en opslag vervuiling versterkten. Deze inzichten vormden het vertrekpunt voor gerichte optimalisaties. Onze Waste Engineers onderzochten duurzame oplossingen en werkte deze uit in een onderbouwde businesscase.
Op basis van dit advies paste Isobouw het productieproces aan, en werd gekozen voor een verwerker die de houtstroom kan verwerken tot biomassa. Milgro sloot de afvalinzameling hierop aan, zodat het hout gescheiden kan worden aangeleverd. Het resultaat: deze stroom wordt niet langer afgevoerd als restafval, maar opnieuw benut als herbruikbare grondstof.
Wat kun je morgen al doen om Earth Overshoot Day terug te dringen?
Een productieproces aanpassen- zoals in het voorbeeld van Isobouw- kost tijd en voorbereiding, en is daarom niet van de ene op de andere dag geregeld. Toch kun je morgen al beginnen. De eerste stap naar efficiënter omgaan met grondstoffen hoeft namelijk niet groot te zijn.
Het begint bij inzicht. Welk afval komt er op jouw bedrijfslocatie vrij- en belandt nu onnodig bij het restafval? In de #zerowastechallenge ga je daar, samen met jouw collega’s mee aan de slag. Verzamel, weeg en analyseer het afval dat vrijkomt op jouw bedrijfslocatie. Ontdek hoe je jouw afvalstromen voortaan beter kan scheiden, zodat ze opnieuw kunnen worden ingezet als grondstof. Praktisch, leuk en effectief.
Benieuwd hoe jouw organisatie efficiënter kan omgaan met afvalstromen? 
Neem vrijblijvend contact op met Paula van Hoorik, Team Lead Industry & Mobility, en ontdek hoe je jouw afvalstromen kunt verminderen, beter kunt scheiden en effectiever kunt hergebruiken.
Concrete acties voor de logistieke sector om grondstofverbruik te verminderen
De logistieke sector speelt een belangrijke rol in het verplaatsen van goederen – van producent tot klant. In elke fase van het proces ontstaat afval: bij ontvangst, opslag, verzending en retour. Denk aan pallets, verpakkingen, opvulmateriaal en etiketten. Dagelijks worden grote hoeveelheden dozen, folie en stickers gebruikt – vaak voor eenmalig gebruik. Daarna belanden vaak bij het restafval.
Zonde, want veel van deze materialen kunnen worden hergebruikt of gerecycled. Door afvalstromen beter te scheiden en herbruikbare materialen zoals karton een tweede leven te geven, kunnen logistieke bedrijven bijdragen aan het besparen van grondstoffen. En daarmee aan het terugdringen van Earth Overshoot Day.
Hoe dat er in de praktijk uitziet, blijkt uit het voorbeeld van PostNL Amsterdam.
In de praktijk: PostNL Amsterdam verlaagt restafval met nieuwe inzamelstructuur
Op de brievensorteerlocatie werd lange tijd een groot deel van het afval- papier, karton en plastic- weggegooid bij het restafval. Het gevolg? Maar liefst 78% van het afval belandde in de restafvalcontainer.
In samenwerking met PostNL bracht Milgro daar verandering in. Er werd een nieuwe inzamelstructuur opgezet, inclusief 140 nieuwe inzamelmiddelen en duidelijke instructies op de werkvloer. Zo werd het voor medewerkers eenvoudiger om afvalstromen direct op de juiste plek te scheiden.
Wat kun je morgen al doen om Earth Overshoot Day terug te dringen?
Dat vroegen we Pim Louer, Team Lead Logistiek & Retail.
‘’Het optimaliseren van afvalscheiding begint bij bewustwording: weten welk afval waar thuishoort. Onze posters helpen je daarbij. Ze zijn afgestemd op specifieke afvalsoorten en ontworpen om medewerkers in één oogopslag te laten zien wat waar hoort’’. Download de posters gratis en hang ze op bij jou op de werkvloer – een laagdrempelige stap die je morgen al kunt zetten.
Daarnaast zette hij de volgende praktische tips voor jouw organisatie in de logistiek op een rij.
- Gebruik karton van inkomende leveringen opnieuw als opvulmateriaal
Veel goederen die organisaties ontvangen, zijn verpakt in kartonnen dozen. Dit karton wordt vaak direct weggegooid. Door het te hergebruiken als opvulmateriaal bij uitgaande zendingen, verminder je afval én bespaar je op inkoop van nieuw opvulmateriaal.
- Gooi de achterkant van etiketten niet bij het restafval
De achterkant van etiketten – het gladde papier waarop de stickers zitten – wordt vaak weggegooid bij het restafval. Zonde, want dit materiaal is vaak recyclebaar. Door het apart in te zamelen, kan het materiaal worden hergebruikt. Wist je dat het materiaal bijvoorbeeld verwerkt kan worden tot nieuwe producten zoals toiletpapier?
- Stap over op herbruikbare koffiebekers
In veel logistieke omgevingen worden wegwerpbekers gebruikt. Door medewerkers een herbruikbare beker te geven, voorkom je onnodig afval. Dit hebben we ook bij Milgro toegepast, door iedere collega een gepersonaliseerde mok te geven.
- Maak gebruik van reverse logistics
Reverse logistics houdt in dat materialen of producten worden teruggehaald naar het distributiecentrum, zodat ze opnieuw gebruikt kunnen worden. Denk bijvoorbeeld aan herbruikbare kratjes die worden gebruikt bij het bezorgen van boodschappen. Klanten leveren deze bij een volgende levering weer in, waarna ze opnieuw worden gebruikt.
Ook binnen je eigen keten kun je dit toepassen. Een herkenbaar voorbeeld is het gebruik van pallets. Die belanden vaak na één keer gebruiken bij het restafval. Zonde, want dat leidt tot onnodig materiaalverlies én extra kosten voor de inkoop van nieuwe pallets.
Bekijk daarom of je pallets kunt hergebruiken binnen je eigen logistieke proces of kunt terughalen via een retourstroom- bijvoorbeeld door ze mee terug te nemen bij een volgende levering. Zo houd je pallets in de kringloop, bespaar je grondstoffen en voorkom je verspilling.
Benieuwd naar de mogelijkheden voor efficiënter grondstofgebruik binnen jouw organisatie?
Neem vrijblijvend contact op met Pim Louer, Team Lead Logistiek & Retail, en ontdek hoe je jouw afvalstromen kunt verminderen, beter kunt scheiden en effectiever kunt hergebruiken.
Concrete acties voor de voedingsindustrie om grondstofverbruik te verminderen
Jaarlijks gaat wereldwijd ruim een derde van al het voedsel verloren. Dat is niet alleen een moreel probleem, maar ook belangrijk vraagstuk binnen de grondstoffentransitie. Want elk voedsel dat wordt geproduceerd, vraagt om land, water, energie en vaak om verpakkingsmateriaal. Juist in de voedingsindustrie ligt daarom veel potentieel om verspilling te verminderen én grondstoffen efficiënter in te zetten.
Een effectieve manier om dat te doen, is door reststromen opnieuw in te zetten voor humane consumptie – ook wel bekend als Food for Food. ‘’Het idee hierachter is eenvoudig: wat overblijft na productie, verwerking of consumptie van voedsel, krijgt een nieuwe bestemming’’, aldus Alex van Kuilenburg, Team Lead Food.
Hoe dit precies werkt, laten we zien aan de hand van een praktijkvoorbeeld.
In de praktijk: reststromen uit noten- en sauzenproductie als food-ingrediënten
Bij de productie van noten, pindakaas en pindasaus ontstaan reststromen zoals pindagruis en -vliezen. Voor de samenwerking met Milgro eindigden deze vaak als veevoer of werden vergist.
Dankzij onze expertise en innovatieve ketenpartners kregen deze stromen een nieuwe bestemming als food- ingrediënten, bijvoorbeeld in plantaardige oliën of ontbijtproducten. Een bewijs dat voedsel en voedselresten die niet geschikt zijn voor consumptie, nog steeds waardevol kunnen zijn.
Het resultaat? Minder verspilling, lagere kosten én ecologische winst.
Verpakkingsmateriaal: van verbranding naar recycling
Ook binnen verpakkingsketen van de voedingsindustrie liggen kansen om grondstoffen te besparen. Een goed voorbeeld is de situatie bij Aviko Proven, een producent in de aardappelen industrie. De organisatie stond voor de uitdaging om op duurzame wijze plasticfolies af te voeren. Traditionele afvalverwerking leidde tot verbranding, wat niet in lijn lag met de duurzaamheidsdoelstellingen van de organisatie.
Samen met Milgro ging Aviko Proven op zoek naar een milieuvriendelijke oplossing voor de verwerking van folies. De oplossing? Chemische recycling-– waarmee de hoeveelheid restafval binnen een jaar met bijna 70% werd verminderd én een aanzienlijke kostenbesparing werd gerealiseerd.
Wat kun je morgen al doen om Earth Overshoot Day terug te dringen?
De voorbeelden hierboven vragen om structurele aanpassingen- die je niet van de ene op de andere dag realiseert. Maar zijn er ook stappen die je morgen al kunt zetten. Begin bijvoorbeeld klein, met een wormenhotel bij jouw op kantoor.
In een wormenhotel zetten compostwormen groente- en fruitresten om in waardevolle compost. De wormen
leven net onder het oppervlak en zijn gespecialiseerd in het verteren van vers organisch afval. Wat zij uitscheiden is een fijne, kruimelige compost- rijk aan voedingstoffen voor planten en bodem.
Doordat het systeem weinig ruimte nodig heeft, geen geur afgeeft en makkelijk lokaal toepasbaar is, kiezen steeds meer bedrijven, scholen en gemeenten voor deze vorm van circulaire afvalverwerking. Zo geef je GFT-afval direct een nieuwe functie, zonder dat het in de restafvalcontainer belandt.
Wormencompostering op grote schaal toevoegen? Houdt hierbij rekening met de veranderde wet- en regelgeving. In deze blog delen we alle ins & outs.
Praktische tips
‘’Naast het wormenhotel deel ik graag twee praktische tips, gebaseerd op ervaringen uit de praktijk’’, aldus Alex van Kuilenburg, Team Lead Food.
- Houd producten met verpakkingsfouten apart
Producten met een scheef etiket of verkeerde wikkel worden vaak direct afgekeurd. Denk aan: koekjes met een scheef geplakt etiket, of chocoladerepen met een wikkel van de verkeerde smaak. Zonde, want ze zijn vaak nog prima bruikbaar. Door deze producten apart te houden, kun je onderzoeken of je ze intern kunt inzetten (bijvoorbeeld in de kantine) of kunt aanbieden als grondstof voor nieuwe voedingsmiddelen.
- Plaats een krat voor bruikbare reststromen uit productie
Reststromen zoals restjes deeg die achterblijven in de mengketel, verdwijnen vaak automatisch richting het afval. Door ze tijdelijk apart te houden in een krat of emmer – bij voorkeur gekoeld of dagelijks geleegd – krijg je inzicht in hoeveel er precies vrijkomt. Dat is de eerste stap om te bepalen of de stroom geschikt is voor verwerking tot food-ingrediënten.
Hulp nodig of benieuwd naar de mogelijkheden voor jouw afvalstromen? Neem vrijblijvend contact 
op met Alex van Kuilenburg, Team Lead Food.
