Wat betekent het Circulair Materialenplan (CMP) voor uw organisatie? Met CMP zet de overheid een nieuwe stap in het verduurzamen van afvalbeheer. Dit plan vervangt het huidige LAP3 en legt extra nadruk op het efficiënter gebruiken van grondstoffen, het verder terugdringen van afval en het naleven van strengere milieuregels. Voor bedrijven betekent dit strengere rapportage-eisen en meer focus op de gehele keten van een afvalstof, ook wel verantwoord afvalbeheer genoemd. Vanaf 30 december 2025 treedt het CMP in werking.
In deze blog leest u wat CMP precies inhoudt en en wat het plan betekent voor uw organisatie.
Milgro blijft de ontwikkelingen rondom CMP graag voor u volgen. Bent u nieuwsgierig welke wijzigingen er zullen plaatsvinden rondom afvalbeheer en afvalpreventie? In deze blog en op LinkedIn houden we u op de hoogte van de laatste ontwikkelingen.
Wat is verantwoord afvalbeheer?
In de aanloop naar een duurzame samenleving is verantwoord beheer van afval van belang. Daarom is het belangrijk dat overheden, bedrijven en burgers hieraan bijdragen. Iedereen die handelingen uitvoert met afvalstoffen is verplicht om daarbij het milieu te beschermen. Daarom zijn er richtlijnen opgesteld voor het omgaan met verschillende afvalstromen.
LAP3: beleidskader voor afvalbeheer- en preventie
Op 28 december 2017 trad het derde Landelijk Afvalbeheerplan in werking. Dit beleidskader bevat richtlijnen over het beheer en de preventie van afval.
Het LAP3 beschreef welke verplichtingen en mogelijkheden er gelden voor elk onderdeel van de afvalketen.
De focus van het beleid lag voornamelijk op de verwerking van materialen, het inzamelen, recyclen, verbranden en storten van afval. Het LAP3 onderscheidde 85 verschillende afvalstromen, ieder uitgewerkt in een sectorplan. De sectorplannen dienden als verduidelijking op het beleid of als afwijking op een algemene beleidslijn. Ook fungeerden de sectorplannen als toetsingskader bij vergunningverlening.
Waarom wijzigt LAP3 naar CMP?
De wijziging van LAP3 naar CMP sluit aan bij de bestaande transitie richting een circulaire economie. De naamswijziging alleen al is passend hiervoor. Het Circulair Materialenplan heeft het bevorderen van innovatie voor een circulaire economie als belangrijk doel. Daarvoor zijn ambitieuze normen vastgesteld.
Het CMP daagt bedrijven uit om beter te presteren dan de minimumstandaard voor afvalverwerking. Het helpt ondernemers om slimmer met hun grondstoffen en afval om te gaan, schetst een duidelijk beeld van het beleid van de overheid en geeft richting bij vergunningen. Daarmee vormt het CMP een stimulans voor bedrijven om duurzamer te opereren en meer waarde te halen uit hun afvalstromen.
Uitgangspunten: dit weten we over het CMP
Ondanks de ambitieuze doelstellingen van het CMP1 bestaat er nog geen absolute zekerheid over de specifieke wetgeving. We zetten op een rij welke uitgangspunten momenteel bekend zijn.
- Ketenplannen: Het CMP vormt een opvolging van het huidige LAP3. Hierbij zal strenger worden gestuurd op hergebruik en preventie vanuit de hogere treden van de afvalhiërarchie. Dit is van groot belang voor de circulaire economie. De 85 sectorplannen uit het LAP3 worden vervangen door 6 ketenplannen: beton, hout, kunstgas, papier en karton, textiel en zonnepanelen. Doordat afvalstromen daarbij vanaf de ontwerp- tot en met de afvalfase worden opgenomen, omvat het CMP de gehele keten van een stroom.
- Hiërarchische verwerking: Het CMP omvat minimumstandaarden voor afvalverwerking. Deze standaarden geven aan of een afvalstof nog gestort of verbrand mag worden, of dat recycling verplicht is. Voor sommige stoffen geldt zelfs een recyclingstandaard. Op deze manier wordt voorkomen dat bruikbare afvalstoffen onnodig worden vernietigt. Het CMP bevat onder andere een nieuwe definitie van hoogwaardige recycling.
Vergunningaanvragen voor de verwerking van afvalstoffen worden getoetst op onder andere de afvalhiërarchie en de minimumstandaard van de afvalstof. - Afvalverbrandingsinstallaties: Net zoals in LAP3, wil het CMP het gebruik van verontreinigde secundaire grondstoffen als bouwstoffen beperken. Een aanvulling hierop is het AVI-Bodem as.
AVI-bodem as is het materiaal dat overblijft na verbranding van afval in een afvalverbrandingsinstallatie (AVI). Deze asdeeltjes worden niet meegevoerd met de rookgassen omdat ze te zwaar zijn. - Mengen van gevaarlijke afvalstoffen: Het samenvoegen van afvalstoffen met andere afvalstoffen wordt strenger. Alle toetsingskaders zijn hier te vinden.
Wilt u meer lezen over hoe u het CMP gebruikt en waarom dit relevant is voor bedrijven? Op de website van het CMP kunt u hier meer over lezen.
Bedrijven en overheden over het Circulair Materialenplan
In de zomer van 2021 verzamelde het ministerie input vanuit bedrijven en overheden via een enquête.
Daarbij lag de focus op de huidige ervaring met het LAP3 en ideeën over het CMP. Hier kwamen twee onderwerpen naar voren die volgens de respondenten van groot belang zijn voor het Circulair Materialenplan.
Allereerst stelt een groot deel van de respondenten dat er meer aandacht moet zijn voor de voorkant van de keten. Ze vinden dat het ministerie moet inzetten op de preventie van afval en het beperken van grondstoffengebruik. Ook moet de producenten- en ketenverantwoordelijkheid toenemen om een circulaire economie te kunnen realiseren.
Daarop aansluitend stellen veel respondenten dat er niet moet worden gesproken over het begrip ‘afval’, maar over ‘grondstof’. Het feit dat veel afvalstoffen nog als secundaire grondstof kunnen worden gebruikt vormt immers een belangrijk uitgangspunt van een circulaire economie. Wel vraagt dit om behoud van kwaliteit van recyclestromen. Daarvoor is het belangrijk dat vervuiling en waardeverlies bij het recyclen van materialen zoveel mogelijk wordt voorkomen.
Uit de enquête bleek tevens dat respondenten verwachten dat het CMP strenger en eenduidiger wordt. Het Circulair Materialenplan moet het nemen en handhaven van uniforme beslissingen door overheidsorganen stimuleren. Het uniforme beleid moet de kans op interpretatieverschillen verkleinen.
Preventie als beste oplossing
Het Circulair Materialenplan heeft het bevorderen van duurzaam afvalbeheerbeleid als doel. Daarbij staat afvalhiërarchie centraal. Verwerkingsmethoden met een lagere milieubelasting hebben prioriteit. Preventie van het ontstaan van afval wordt in het CMP dan ook beschouwd als de meest wenselijke aanpak.
Dit sluit aan bij de visie van Milgro op de circulaire economie: het behouden van grondstoffen binnen de keten en het vermijden van afval. Recycling is daar slechts een stap in, maar niet de oplossing. Wij richten ons op hergebruik en het hoogst haalbare binnen de afvalhiërarchie, met als doel verspilling voorkomen.
Om dit te bereiken is inzicht in uw afvalstromen belangrijk. Door inzicht te verkrijgen, ontdekt u waar grondstoffen verloren gaan en waar mogelijkheden liggen voor hergebruik en efficiënter beheer. Dit helpt u om grondstoffen langer in de keten te houden en uw processen te optimaliseren.
Met het Milgro Online Dashboard krijgt u dit inzicht. Het dashboard biedt direct inzicht in uw afvalstromen en grondstoffenbeheer. Het dashboard biedt een overzicht van uw doelen en prestatie-indicatoren op het gebied van afval, verspilling en grondstoffen. Hierdoor kunt u voldoen aan wet- en regelgeving, zoals de Europese duurzaamheidsrichtlijn CSRD, efficiëntere werken en tijd besparen door geautomatiseerde rapportages. Bovendien helpt het u bij het optimaliseren van uw afvalbeleid en draagt het bij aan een duurzamere toekomst.
Ontdek het Milgro Online Dashboard
Benieuwd hoe het Milgro Online Dashboard uw organisatie kan helpen? Probeer het nu gratis en ontdek hoe u inzicht krijgt in uw afvalstromen, verspilling voorkomt en uw duurzaamheidsprestaties verbetert.
