Sinds de invoering in 1979 is de Ladder van Lansink de standaard voor de afvalhiërarchie. De inzet van het model leidde toendertijd tot nieuwe inzichten rond afvalbeheer. Nu we de transitie van een lineaire naar een circulaire economie inslaan is het goed om de klassiekers onder de loep te nemen. Zo ook de Ladder van Lansink. Hoe houdt die zich staande in de opmaat naar een circulaire economie?
Historie Ladder van Lansink
Terug naar het begin. In 1979 introduceerde Tweede Kamerlid Ad Lansink de nationaal en internationaal geaccepteerde voorkeursrangorde voor de verwerking van afval. Lansink hield zich eerder als biochemicus al bezig met het thema afval. In 1993 werd het model opgenomen in de wet milieubeheer, die de basis vormt voor het LAP (Landelijk Afval Plan).
Uitleg Ladder van Lansink
Het voorkeursmodel geeft, zoals het woord al zegt, de voorkeur aan voor de verwerking van afval. Hoe hoger de trede, hoe hoger de voorkeur. De ladder is onderverdeel in drie categorieën, waarbij preventie, dus voorkomen dat een product afval wordt, en hergebruik het hoogst haalbare zijn. En verbranden en storten van afval het minst wenselijk.
Afval in een lineaire en een circulaire economie
Een lineaire economie beweegt zich, zoals de naam al zegt, via een lijn. We delven grondstoffen, verwerken die tot een product, wat na gebruik, vaak weer als afval eindigt. In een circulaire economie sluiten we de lijn tot een cirkel en blijven grondstoffen in de keten.
Oude Lansink benadering in een nieuw jasje
Wanneer we de Ladder van Lansink in een circulair jasje steken, vervallen de onderste twee treden, zijnde 'storten' en 'verbranden'. De trede ‘energie’, nu dus de laagste trede, kunnen we gelijk trekken met de trede recover uit het r-model. Deze trede staat immers voor het halen van energie uit niet-herbruikbaar afval. De minst gunstige keuze dus. Vanuit circulair perspectief willen we echter verder kijken dan ‘preventie’. Daarom breiden we de ladder uit met een aantal extra treden. Deze treden geven het streven naar het verlengen van de levensduur van grondstoffen goed weer.
Circulaire Ladder van Lansink
De treden, bekeken vanuit de hoogste voorkeur naar minst wenselijke methode zijn: rethink, reduce, repair, refurbish, repurpose, recycle en recover. Rethink, de hoogste voorkeurstrede, betekent dat er door slim ontwerp minder grondstoffen nodig zijn of grondstoffen duurzaam gebruikt worden. Reduce, de tweede trede, stimuleert een bewuste omgang met grondstoffen door het verminderen van gebruik en het terugdringen van verspilling. De laatste trede, recover is het minst wenselijke scenario in dit circulaire model.
Milgro en de Ladder van Lansink
Milgro heeft bijna drie decennia ervaring op het gebied van afvalbeheer en -management. De Ladder van Lansink, die kennen we. En hoewel ingezet voor ons afvalmanagement, denkt Milgro een stap verder. Circulair zijn gaat immers niet over het verlengen van de levensduur van afval. Het draait om het verlengen van de levensduur van grondstoffen.
Preventie als startpunt
Circulair zijn betekent allereerste dat je in regie komt betreffende de afvalstromen. En dan de focus van afval naar grondstoffen verplaatst. Preventie als startpunt te zien, in plaats van als eindpunt. Niet voor niets zeggen we bij Milgro: “Afval is een grondstof die de weg kwijt is.”
Grondstoffen als natuurlijk kapitaal
In de huidige lineaire economie kent slechts 8% van alle gebruikte grondstoffen een terugreis. Milgro biedt haar opdrachtgevers inzicht in het gebruik en verbruik van grondstoffen, met als doel de levensduur van die grondstoffen te verlengen. In een gesloten keten. In een circulaire economie is immers niet alleen de heenreis maar ook de terugreis georganiseerd.
Waar te beginnen?
Het begint bij inzicht en regie. Door inzicht in de verbruik en gebruik, creëren we uitzicht. En door regie kansen. Kansen om grondstoffen zo lang mogelijk te gebruiken of hergebruiken. En dat rendeert; niet alleen ecologisch, maar ook economisch. Met andere woorden: earth & earn together.
De kansen voor uw organisatie inzien?
