De helft van de Nederlandse bedrijven (49%) verwacht dat grondstoffenschaarste zal resulteren in hogere prijzen voor zowel producten als diensten. Zij voorzien dat zij deze kostenstijging deels moeten doorbereken aan hun eindklanten. Negentien procent van de bedrijven is zelfs zo afhankelijk van deze grondstoffen dat zij de huidige grondstoffenschaarste zien als een concreet bedrijfsrisico. Daarom is het belangrijker dan ooit om zuinig met onze grondstoffen om te gaan.
Recycling en upcycling zijn twee manieren om meer waarde uit afvalstromen te halen en de afhankelijkheid van nieuwe grondstoffen te verkleinen. Maar wat is precies het verschil tussen deze twee methoden, en welke voordelen leveren ze op voor jouw organisatie? Je leest het in deze blog.
Wat is recycling?
Recycling is het proces waarbij afvalstromen worden verwerkt tot nieuwe grondstoffen, zodat ze opnieuw gebruikt kunnen worden. Dit begint bij afvalscheiding: materialen zoals papier, glas en plastic worden apart ingezameld. Glas wordt vaak al door consumenten op kleur gescheiden, waarna sorteerinstallaties dit verder verfijnen en andere materialen, zoals plastic, per type sorteren. Vervolgens worden de gesorteerde materialen in recyclinginstallaties schoongemaakt en verkleind (bijvoorbeeld versnipperd of gesmolten) en verwerkt tot grondstoffen. Zo wordt oud papier opgelost tot pulp – de basis voor nieuw papier en karton – en worden glazen potten omgesmolten tot vloeibaar glas voor nieuwe flessen. Deze gerecyclede materialen worden opnieuw ingezet voor de productie van nieuwe producten.
Wat zijn de voor- en nadelen van recycling?
Een belangrijk voordeel van recycling is dat het produceren van nieuwe producten uit gerecycled materiaal vaak minder energie kost dan het gebruik van nieuwe grondstoffen. Zo bespaart het recyclen van aluminium blikjes 95% energie ten opzichte van de productie van aluminium uit bauxiet, de belangrijkste grondstof voor aluminium. Deze energiebesparing leidt tot minder CO2-uitstoot, omdat veel energie wordt opgewekt met fossiele brandstoffen.
Door materialen terug te brengen tot grondstofniveau, daalt de vraag naar primaire grondstoffen zoals olie, metalen en hout. Zo is er dankzij recycling minder hout nodig voor de productie van nieuw papier. Toch is recycling niet volledig circulair: materialen verliezen vaak kwaliteit en kunnen niet onbeperkt opnieuw worden verwerkt, waardoor nieuwe grondstoffen deels altijd nodig blijven.
Wat is upcycling?
Upcycling betekent dat afval direct wordt verwerkt tot een nieuw product, vaak met een hogere waarde of kwaliteit dan het oorspronkelijke materiaal. Het materiaal wordt dus niet eerst volledig afgebroken tot grondstofniveau, zoals bij recycling gebeurt, maar krijgt meteen een tweede leven.
.jpg?width=346&height=346&name=LinkedIn%20(79).jpg)
Een goed voorbeeld hiervan is NS Upcycle. We kennen allemaal de gele treinen van NS en de blauwe bekleding van de stoelen. Elk jaar maken miljoenen mensen gebruik van dit openbaarvervoersmiddel: gemiddeld rijden dagelijks rond de 1,1 miljoen reizigers met de trein. Logisch dat de treinen, inclusief interieur, na verloop van tijd aan vervanging toe zijn.
NS heeft hier een duurzame draai aan gegeven via NS Upcycle. Oud NS-materiaal krijgt een tweede leven als functioneel product. Zo wordt bekleding van treinstoelen hergebruikt als tassen of zelfs schoenen, en worden gele reisinformatieborden omgetoverd tot notitieboekjes en dienbladen.
Wat zijn de voor- en nadelen van upcycling?
Upcycling kan bijdragen aan CO2-reductie, omdat materialen niet eerst tot grondstofniveau hoeven te worden verwerkt, zoals bij recycling. Het upcyclingproces vraagt vaak minder energie dan traditionele recycling of verbranding, waardoor de totale uitstoot lager kan zijn.
Daarnaast stimuleert upcycling innovatie. Het inspireert bedrijven om anders te kijken naar materialen die eerder als afval werden beschouwd en deze een nieuwe waarde te geven. Een mooi voorbeeld hiervan is Rebottled, een bedrijf dat van wijnflessen lampen en glazen maakt.
Toch zijn er ook beperkingen. Het proces van upcycling is vaak arbeids- en tijdsintensief. Denk bijvoorbeeld aan de materialen van NS-treinen: deze worden eerst zorgvuldig losgehaald, gereinigd en opnieuw bewerkt. Dit, in combinatie met het feit dat de processen minder geautomatiseerd zijn, maakt upcycling vaak duurder dan traditionele recycling.
Chemische recycling: een vorm van upcycling
Een vorm van upcycling is chemische recycling. Hierbij worden kunststoffen met chemische processen teruggebracht tot hun oorspronkelijke grondstof. Omdat het materiaal zo volledig wordt afgebroken en vervolgens opnieuw wordt verwerkt tot kunststof van hoge kwaliteit, blijft de kwaliteit gelijk aan die van nieuw materiaal. Dat maakt chemische recycling een vorm van upcycling: de waarde van het materiaal wordt volledig hersteld.
Een voorbeeld uit de praktijk
Bij Aviko Proven, een vooraanstaande speler in de aardappelverwerkingsindustrie, werd chemische recycling succesvol toegepast. Het bedrijf stond voor de uitdaging om plasticfolies op een duurzame manier af te voeren. Traditionele afvalverwerking leidde tot verbranding van de folies, wat niet aansloot bij de duurzaamheidsdoelstellingen van de organisatie. Samen met Milgro werd gezocht naar een milieuvriendelijke oplossing. De keuze viel op chemische recycling.
Aviko Proven voert nu gemiddeld twee tot drie keer per maand folies af, goed voor zo’n 11 tot 12 ton per maand. Dankzij deze samenwerking worden de folies duurzaam gerecycled in plaats van verbrand. Dit heeft geleid tot een aanzienlijke vermindering van de milieu-impact.
Benieuwd wat we voor jouw organisatie kunnen betekenen?
Boek een vrijblijvende kennismaking en ontdek waar de kansen liggen binnen jouw organisatie.
