De wereldwijde druk op grondstoffen neemt toe door economische groei, bevolkingsgroei en klimaatverandering. Ook geopolitieke spanningen en beperkte beschikbaarheid spelen daarbij een grote rol.
Urban mining biedt een kans om de afhankelijkheid van nieuwe grondstoffen te verminderen door waardevolle materialen uit stedelijk afval – zoals kabels, leidingen, installaties en elektronica – een tweede leven te geven. Hoe dat werkt? Dat lees je in deze blog, inclusief een praktijkvoorbeeld uit de bouwsector.
Wat is urban mining?
Urban mining is het terugwinnen van waardevolle grondstoffen uit stedelijk afval. Hierbij gaat het niet alleen om materialen die vrijkomen bij de sloop of renovatie van gebouwen – zoals kabels, leidingen, verwarmings- en ventilatie-installaties – maar ook om elektronica, zonnepanelen en andere apparaten. In plaats van dat deze materialen eindigen als afval, worden ze zorgvuldig gedemonteerd en gescheiden voor een tweede leven.
Direct hergebruik is het uitgangspunt van urban mining. Is hergebruik niet mogelijk? Dan worden de materialen gerecycled. Zo worden metalen zoals koper, aluminium en lithium teruggewonnen en ingezet in de productie van nieuwe producten.
Hoe werkt urban mining? Een praktijkvoorbeeld
Om de betekenis van urban mining concreet te maken, delen we het volgende praktijkvoorbeeld.
Een van onze partners in de bouwsector zat midden in de voorbereidingen van een grootschalige verbouwing. Het oorspronkelijke plan was om bestaande kabelgoten- de metalen
goten waarin kabels voor stroom en data lopen- te verwijderen en te vervangen.
In samenwerking met Milgro werden een paar eenvoudige maar gerichte vragen gesteld: zijn de kabelgoten nog in goede staat? Zijn ze technisch verouderd? Of kunnen ze zonder kwaliteitsverlies opnieuw worden gebruikt?
Deze vragen leidden tot een heroverweging. De opdrachtgever besloot vervolgens de bestaande kabelgoten te behouden – een duidelijk voorbeeld van urban mining. En dat leverde direct resultaat op. Hiermee is er:
- 7.800 meter kabelgoot behouden;
- €78.000 aan inkoopkosten bespaard, plus een vergelijkbaar bedrag aan montage en demontage;
- 11.500 kg nieuw roestvrijstaal uitgespaard- goed voor zo'n 25.000 kg minder CO2 uitstoot. Dit staat ongeveer gelijk aan 25 retourvluchten Amsterdam-Barcelona per persoon.
Waarom is urban mining belangrijk?
Uit het recente GAP-rapport blijkt dat de wereld slechts 6,9% circulair is. De druk op grondstoffen neemt toe, terwijl de beschikbaarheid steeds beperkter wordt. Voor bedrijven vormt dit een risico: 37% van de Nederlandse bedrijven verwacht dat de grondstoffen die essentieel zijn voor primaire processen, op korte termijn op zullen raken wanneer er in dit tempo wordt doorgegaan. Dat blijkt uit onderzoek van Milgro onder 311 besluitvormers. Negentien procent van de bedrijven is zelfs zo afhankelijk van deze grondstoffen dat zij de huidige grondstoffenschaarste zien als een concreet bedrijfsrisico.
Urban mining biedt een belangrijke stap om de afhankelijkheid van nieuwe grondstoffen te verminderen. Materialen uit stedelijk afval – zoals kabels, leidingen, verwarmings- en ventilatie-installaties, zonnepanelen en elektronische apparaten – worden zorgvuldig gedemonteerd en hergebruikt. Daarmee neemt de druk op primaire grondstoffen af en voorkomen we dat waardevolle grondstoffen verloren gaan.
De rol van het grondstoffenpaspoort bij urban mining
Urban mining wordt makkelijker wanneer duidelijk is welke materialen in gebouwen, installaties of producten zitten. Het grondstoffenpaspoort maakt dat inzichtelijk. Het geeft inzicht in de materialen die in een product of gebouw zijn gebruikt én hoe je die opnieuw kunt inzetten- via hergebruik of recycling. Zo voorkom je dat waardevolle materialen onnodig bij het restafval belanden en vinden ze hun weg terug in de keten.
Het grondstoffenpaspoort is geen fysiek document, zoals een paspoort waarmee je op reis gaat, maar een digitaal overzicht van de aanwezige materialen. In de bouwsector worden materialen vaak digitaal vastgelegd, bijvoorbeeld in een BIM-systeem of via een platform zoals het Madaster. Zo wordt inzichtelijk welke materialen – zoals hout, beton of glas – zijn gebruikt, en of die in de toekomst herbruikbaar, demontabel of recyclebaar zijn.
Ook aan de slag met het behoud van waardevolle grondstoffen?
Milgro biedt bedrijven de meest rendabele en duurzame oplossingen voor hun afval- en reststromen. Dat doen we voor bedrijven waar afval vrijkomt te verbinden met bedrijven die het afval verwerken of de grondstoffen eruit hergebruiken.
Een wereld vrij van afval
Benieuwd wat we voor jouw organisatie kunnen betekenen? Plan een vrijblijvende kennismaking in.
