Returnable packaging wint snel terrein in sectoren zoals logistiek, food en retail. Deze aanpak, waarbij verpakkingen meerdere keren in de keten circuleren in plaats van na één gebruik te worden weggegooid, vermindert afval en biedt grip op kosten. Volgens Verpact (augustus 2023) werd in 2022 in Nederland 88% van alle verpakkingen gerecycled of hergebruikt. Het totale gewicht aan herbruikbare verpakkingen dat in omloop is, is inmiddels gelijk aan dat van wegwerpverpakkingen, wat duidt op brede acceptatie van deze systemen in verschillende sectoren.
In dit artikel lees je hoe returnable packaging jouw organisatie helpt om verpakkingskosten te verlagen, circulaire doelstellingen te behalen en voorbereid te zijn op Europese regelgeving zoals de PPWR.
Returnable packaging: wat is het?
Returnable packaging verwijst naar verpakkingen die na gebruik niet worden weggegooid, maar terugkeren naar de verzender of producent om opnieuw gebruikt te worden. Het gaat vaak om stevige, herbruikbare materialen zoals kunststof bakken, kratten, pallets of containers- maar ook om lichtere oplossingen zoals hersluitbare zakken in de retail of mode-industrie.
Deze verpakkingen worden ontworpen voor een lange levensduur, zijn bestand tegen meerdere transportcycli en worden vaak voorzien van trackingmechanismen om retourlogistiek efficiënt te organiseren.
De belangrijkste kenmerken van returnable packaging:
- Herbruikbaar: geschikt voor tientallen tot honderden cycli.
- Sterk en slijtvast: bestand tegen intensief gebruik.
- Traceerbaar: met barcodes, RFID of IoT-tracking.
- Systeemgericht: onderdeel van een gesloten retourketen.
Waarom returnable packaging inzetten?
Voor organisaties die actief zijn in logistiek, retail of productie biedt returnable packaging duidelijke voordelen. Niet alleen voor het reduceren van afval, maar ook financieel, organisatorisch én strategisch. We hebben de belangrijkste voordelen voor je op een rij gezet:
Minder verpakkingsafval, meer grip
Returnable packaging helpt bij het structureel terugdringen van verpakkingsafval. Doordat dezelfde verpakking meerdere keren wordt gebruikt, is er in de hele keten minder behoefte aan wegwerpverpakkingen. Dat vermindert de druk op grondstoffen en het verbruik van nieuwe verpakkingen. Bovendien maakt de traceerbaarheid het mogelijk om verpakkingen in real-time te volgen. Dit geeft meer grip op verpakking stromen en zorgt voor efficiëntere logistieke processen.
Lagere kosten op lange termijn
De aanschafkosten van herbruikbare verpakkingen liggen vaak hoger dan die van wegwerpverpakkingen. Die investering verdient zich echter snel terug. Maar juist handling, opslag en administratie worden efficiënter, doordat herbruikbare verpakkingen vaak gestandaardiseerd zijn en beter passen in logistieke processen.
Minder afhankelijk van nieuwe grondstoffen
Door verpakkingen langer in de keten te houden, vermindert je afhankelijkheid van grondstoffen zoals plastic, papier of hout. Dat verkleint niet alleen de ecologische impact van je verpakkingen, maar maakt je organisatie ook weerbaarder tegen prijsschommelingen en leveringsproblemen, bijvoorbeeld bij grondstoftekorten.
Toepassingen van returnable packaging in de praktijk
Returnable packaging wordt inmiddels breed toegepast in uiteenlopende sectoren, waaronder logistiek, retail, productie én de gezondheidszorg, waar bijvoorbeeld herbruikbare containers worden ingezet voor het veilig transporteren van medische hulpmiddelen. We geven enkele concrete voorbeelden:
Logistiek: efficiënte retourstromen
Logistieke dienstverleners gebruiken herbruikbare kratten, rolcontainers en pallets om goederen tussen distributiecentra, leveranciers en retailers te vervoeren. Deze verpakkingen keren na levering terug, worden gereinigd of direct hergebruikt.
Voordeel: minder handling, minder afvalstromen op de werkvloer, en consistente kwaliteit in de supplychain.
Retail: gesloten ketens en minder verspilling
In supermarkten worden herbruikbare verpakkingen gebruikt voor AGF-producten, vleeswaren en non-food. Denk aan inklapbare kratten die retour gaan naar de leverancier.
Voordeel: betere bescherming van producten, minder verpakkingsmateriaal én minder afval in de winkel.
Productie: ketensamenwerking rond verpakkingen
Fabrikanten die met toeleveranciers samenwerken zetten herbruikbare transportverpakkingen in, vaak op maat gemaakt. Denk aan ESD-safe containers in de elektronica-industrie of heavy-duty bakken in de automotive.
Voordeel: kostenbesparing in transport, snellere verwerking en minder risico op beschadiging van onderdelen.
Uitdagingen en regelgeving rond returnable packaging
Hoewel de voordelen van returnable packaging evident zijn, vraagt implementatie om zorgvuldige voorbereiding. Vooral op het gebied van logistiek, systeeminrichting en wetgeving zijn er aandachtspunten:
Logistieke complexiteit
Een werkend retourproces vereist duidelijke afspraken, betrouwbare tracking en voldoende schaal. Zonder goed retourbeheer bestaat het risico op verlies, stilstand of inefficiëntie.
Oplossing: werk met vaste partners in de keten, automatiseer tracking met slimme tools en start op kleine schaal.
Investering en organisatie
Herbruikbare verpakkingen vragen om een andere manier van denken: je wordt tijdelijk eigenaar van jouw verpakkingen. Dit vereist investeringen, beheer en opslagcapaciteit.
Oplossing: bekijk returnable packaging als strategisch onderdeel van jouw keten. Denk in Total Cost of Ownership, niet in stukprijs.
Europese regelgeving: de PPWR
De Packaging and Packaging Waste Regulation (PPWR), een nieuwe EU-verordening in voorbereiding, maakt returnable packaging extra actueel. Deze wetgeving bevordert hergebruik en stelt eisen aan de herbruikbaarheid van verpakkingen.
Belangrijke pijlers uit de PPWR:
- Reduce: minder verpakkingsmateriaal en minder variatie.
- Reuse: verplichting tot inzet van herbruikbare systemen.
- Recycle: duidelijke eisen voor materiaalrecycling.
Returnable packaging sluit direct aan op de eerste twee doelstellingen: Reduce en Reuse. Door verpakkingen vaker te gebruiken en minder materiaal in te zetten, vervalt de noodzaak om telkens opnieuw te recyclen.
Klaar om returnable packaging in te zetten?
Returnable packaging biedt bedrijven in logistiek, retail en productie de kans om kosten te beheersen en zich voor te bereiden op strengere regelgeving, zoals de aankomende PPWR-verordening.
Wil je weten hoe de nieuwe wetgeving rond verpakkingen (PPWR) impact heeft op jouw organisatie? En hoe je met returnable packaging én slimme retoursystemen concreet aan de slag kunt?
Meld je aan voor ons webinar over circulaire verpakkingen
In dit interactieve webinar gaan we dieper in op de drie pijlers van de PPWR: reduce, reuse, recycle. Je ontdekt hoe je deze richtlijnen vertaalt naar jouw verpakkingsstrategie én hoe returnable packaging daar perfect op aansluit.
Op de hoogte blijven
Op de hoogte blijven van alle nieuwe ontwikkelingen? Volg ons op LinkedIn, luister de podcast 'Grondstof tot nadenken' of abonneer op de nieuwsbrief. Ben je nieuwsgierig naar wat Milgro voor jouw bedrijfsvoering en afvalproces kan betekenen? Neem dan contact op.
