Nog geen kwart van de Nederlandse en Belgische bedrijven is gedeeltelijk of volledig circulair, blijkt uit onderzoek dat Milgro samen met een onafhankelijk onderzoeksbureau uitvoerde. Wereldwijd is dat slechts 6,9%. En dat percentage daalt, terwijl de druk op grondstoffen toeneemt.
Gelukkig blijkt uit ons onderzoek ook dat bedrijven de ambitie hebben om het tij te keren. Een derde wil binnen vijf jaar flinke circulaire stappen zetten. Dat geeft voldoende handvatten voor een droombeeld als interessant gedachte-experiment. Want hoe ziet een volledig circulaire wereld er eigenlijk uit?
Een wereld met circulaire gebouwen
Deze wereld bestaat uit circulaire gebouwen waarin gezinnen wonen en mensen werken. Dit zijn gebouwen die bij voorkeur zijn opgetrokken uit hergebruikt materiaal- zoals houten balken uit gesloopte panden- dat aan het einde van de levensduur weer opnieuw worden ingezet. De voorbeelden van circulaire gebouwen in Nederland zijn op een aantal handen te tellen. Gelukkig worden het er steeds meer.
Circulair werken
In een circulaire wereld werken de medewerkers in een kantoor zoals dat van de Triodos Bank in Zeist. Het markante gebouw, in 2019 opgeleverd, heeft een organische vorm, gaat als het ware op in de natuurlijke omgeving en is remontabel. Dat wil zeggen dat de elementen losmaakbaar zijn én weer opnieuw te gebruiken voor hetzelfde doel. En alle materialen zijn opgenomen in het materialenpaspoort Madaster. Want exact weten welke materialen er in een gebouw aanwezig zijn, is een belangrijke voorwaarde om de circulaire potentie ervan te verzilveren. De ontwerper van het kantoor, Thomas Rau, noemt het ook geen circulair gebouw, maar een gebouw met circulaire potentie. Hoe circulair het daadwerkelijk is, hangt af van hoe de volgende generatie ermee omgaat.
Begin met het interieur
Voor ondernemingen die nog niet in een compleet circulair gebouw zijn gehuisvest: begin met het interieur. Dat hoeft aan het einde van de levensduur niet te worden vervangen door nieuwe, maar kan in veel gevallen refurbished worden, zoals Milgro heeft gedaan met versleten bureaustoelen, als onderdeel van de Zero Waste Office aanpak.
Lees ook
Zero Waste office: kantoorstoelen
En wonen
Voor woningen geldt hetzelfde. Bewoners in een circulaire wereld wonen in huizen of appartementen waarvan de bouwstenen al bestaan. Er hoeft geen nieuw grind te worden afgegraven voor het beton, en ook voor het staal is geen nieuw erts nodig. In Kerkrade is het materiaal van twee afgeschreven galerijflats uit de jaren 60 gebruikt voor een nieuw woongebouw op dezelfde plek. Ook de drijvende woonwijk in Amsterdam, Schoonschip, is een project gestoeld op circulaire principes.
Circulaire voedselvoorziening
Voor de voedselvoorziening in een circulaire wereld kunnen we ons licht opsteken bij initiatieven in de regeneratieve landbouw. Deze vorm van landbouw, die steeds meer in opkomst is, is erop gericht de grond niet uit te putten, maar juist te verbeteren, net als de biodiversiteit. Dat gebeurt door de bodem te bedekken met organisch materiaal, afwisselend te telen en uiteraard geen gifstoffen te gebruiken. Boeren die op deze wijze willen boeren, hebben zich verenigd in initiatieven zoals Lenteland. Een bodemkundige heeft in de Achterhoek al verschillende akkerbodems versterkt door kunstmest en pesticiden in te ruilen voor (vloeibare) compost en bladbemesting.
Een aanvullende manier om de bodem op natuurlijke wijze te voeden, is wormencompostering- ook wel vermicomposteren genoemd. In een wormenhotel zetten compostwormen groente- en fruitresten om in een kruimgelige compost die rijk is aan voedselstoffen. Omdat dit proces nauwelijks ruimte inneemt, geen geur veroorzaakt en lokaal toepasbaar is, wordt het steeds vaker gebruikt door scholen, bedrijven en gemeenten. Wist je ook dat er een wormenhotel bij Milgro voor de deur staat?
Vervoer en transport
Een uitdagende sector voor circulaire ambities is de transportsector. De ontwikkeling van schoner vervoer met minder uitstoot gaat, zeker in ons land, steeds sneller: 35% van alle nieuw verkochte auto’s is elektrisch. Maar de accu’s van deze elektrische exemplaren zijn ontzettend lastig te recyclen, want gemaakt van schaarse grondstoffen. Circulaire ambities in het vervoer bereiken we dus eerder door auto’s te delen. Of door een abonnement te nemen op een fiets.
En onze spullen?
Die bezitten we zo min mogelijk uiteraard. Liever delen of lenen we. En alle spullen worden aan het einde van de levensduur hergebruikt. Dus de telefoon is refurbished of kan opnieuw worden gebruikt, zoals de Fairphone. Fast fashion behoort tot het verleden; we dragen gehuurde kleding of geven kledingstukken door. Of we dragen spijkerbroeken waarvan het katoen op een innovatieve wijze is geteeld. Ook in het bedrijfsleven kan de take-make-waste-mentaliteit een halt worden toegeroepen, bijvoorbeeld door eigen deelmarktplaatsen te maken, zoals apothekers dat hebben gedaan met PharmaSwap.
Hoe circulair is jouw bedrijf?
Milgro zet iedere dag weer een nieuwe stap richting een circulaire wereld, door te streven naar een wereld vrij van afval. Dat doen we door onze partners te helpen bij het duurzaam verwerken van hun afvalstromen. En door slimme en circulaire oplossingen aan te reiken. Zo werkt Milgro voor de verwerking van papier samen met een innovatief Duits bedrijf. En ook voor medisch afval hebben we een slimme partner gevonden die circulair wil werken.
Benieuwd naar alle onderzoeksresultaten?
Deze zijn gebundeld in twee aparte rapporten: één voor Nederland en één voor België. Zo krijg je direct inzicht in de ontwikkelingen die relevant zijn voor jouw markt.
Op de hoogte blijven
Op de hoogte blijven van alle nieuwe ontwikkelingen? Volg ons op LinkedIn, luister de podcast 'Grondstof tot nadenken' of abonneer op de nieuwsbrief. Ben je nieuwsgierig naar wat Milgro voor jouw bedrijfsvoering en afvalproces kan betekenen? Neem dan contact op.
