Afvalverbranding en circulariteit worden terecht als tegenstrijdig gezien. Toch mag deze vorm van verwerking binnen de CSRD in veel gevallen worden gerapporteerd als 'nuttige toepassing'.
Wat betekent dit voor je rapportage? En hoe verhoudt deze classificatie zich tot andere modellen, zoals de Ladder van Lansink? We leggen het uit in deze blog.
Hoe kijkt de CSRD naar afvalverbranding?
Afvalverbranding kan- onder voorwaarden- binnen de CSRD worden gezien als een ‘nuttige toepassing'. De voorwaarde is dat de verbrandingsinstallatie beschikt over een zogeheten R1-status. Deze status is vastgelegd in het Europese Kaderrichtlijn Afvalstoffen (2008/98/EG) en is bedoeld voor installaties die energie terugwinnen uit afval. Dat wil zeggen: tijdens de verbranding van afval komt warmte vrij. Die warmte wordt opgevangen en omgezet in energie, bijvoorbeeld voor de productie van elektriciteit of voor het verwarmen van woningen via stadsverwarming. Als de installatie volgens de Europese Norm genoeg energie uit het afval terugwint, wordt het proces aangemerkt als energieterugwinning.
Alleen verbrandingsinstallaties die dit rendement halen, mogen worden erkend als R1-installatie en vallen daarmee onder de noemer 'nuttige toepassing’ in de CSRD-systematiek.
In de praktijk betekent dit dat vrijwel alle afvalverbrandingsinstallaties (AVI's) in Nederland en België onder deze R1-classificatie vallen. Daardoor mogen bedrijven het afval dat via deze installaties wordt verwerkt, binnen hun CSRD-rapportage indelen onder 'nuttige toepassingen', dezelfde categorie als recycling.
Voor de rapportage betekent dit dat een groot aandeel van het restafval formeel als 'nuttig verwerkt’ mag worden gezien, zolang het wordt verwerkt in een installatie met een R1-status.
Hoe afvalverbranding wordt beoordeeld in andere modellen
Hoewel afvalverbranding met een R1-status formeel onder ‘nuttige toepassing’ valt, sluit dat niet aan bij hoe diverse bedrijven en modellen naar circulariteit kijken.
Bij verbranding worden geen materialen behouden of teruggewonnen. De energie die vrijkomt wordt benut, maar de grondstoffen zelf gaan verloren. Vanuit circulair oogpunt wordt dit gezien als verlies van waarde, omdat er geen hergebruik of recycling plaatsvindt.
In modellen zoals de Ladder van Lansink valt verbranding dan ook onder energieterugwinning: een lagere trede dan hergebruik of recycling. Ook de R-ladder en modellen zoals CTI (Circular Transition Indicators) classificeren verbranden doorgaans niet als circulair.
Wat verandert er in de praktijk?
Door de classificatie van afvalverbranding als ‘nuttige toepassing’ binnen de CSRD, kunnen bedrijven rekenen op relatief hoge percentages ‘nuttig verwerkt' afval in hun rapportage. Zeker wanneer een groot deel van het restafval via een afvalverbrandingsinstallatie met R1-status wordt verwerkt, kan dit percentage oplopen tot 90% of meer.
In onze administratie van afvalverwerking maakte Milgro tot voorkort niet het onderscheid tussen afvalstromen die verbrand worden in Afval Verbranding Installaties met en zonder R1 status. Daardoor viel afvalverbranding- ongeacht de hoeveelheid energie die daarbij werd teruggewonnen- in ons dashboard volledig onder 'verwijdering’, wat niet volledig aansloot op de vereisten van de CSRD.
We hebben dit inmiddels veranderd. In ons dashboard maken we nu onderscheid tussen beide vormen, zodat afvalverbranding mét energieterugwinning correct wordt gerapporteerd onder ‘nuttige toepassingen'. Daarmee zijn de cijfers juridisch juist maar dat wil niet zeggen dat we het met de classificatie eens zijn.
Hoe kijkt Milgro hiernaar?
Bij Milgro geloven we dat afval een grondstof is die de weg kwijt is. Vanuit dat perspectief zien wij verbranding niet als een circulair proces. De materialen gaan verloren en daarmee ook het potentieel om ze opnieuw in te zetten in de keten. Wij zijn het dan ook niet helemaal eens met de classificatie van afvalverbranding als ‘nuttige toepassing’ onder de CSRD.
In ons dashboard tonen we daarom niet alleen verwerkingsstromen volgens de CSRD-indeling (in ons CSRD-rapport), maar ook op basis van de Ladder van Lansink. Daarnaast kan de specifieke verwerking worden ingezien en zijn de broeikasgasemissies (CO2eq) van iedere afvalstroom inzichtelijk. Zo krijgen organisaties niet alleen inzicht in het aantal afval wat een nuttige toepassing krijgt conform de CSRD, maar ook in hoe hoogwaardig hun afvalverwerking precies wordt verwerkt. Om echt te sturen op circulariteit raden wij onze klanten aan om zich niet enkel blind te staren op het percentage nuttige toepassing, maar vooral op scheidingspercentage, gemiddelde CO2eq per kg afval, en volumes hergebruikt en voorkomen afvalstromen.
Probeer het Milgro Dashboard 7 dagen gratis.
De CSRD stelt duidelijke eisen aan afvalrapportage. Ons dashboard helpt je om die op een concrete en inzichtelijke manier in te vullen- met onderscheid tussen verwerkingsmethodes zoals afvalverbranding met of zonder energieterugwinning.
Probeer het Milgro Dashboard 7 dagen gratis.
