De feestdagen komen eraan: tijd om het kerstfeest of de kerstborrel op de werkvloer te organiseren. Tijdens deze periode ontstaat niet alleen meer afval, maar ook meer voedselverspilling. In deze blog lees je wat de oorzaken zijn en hoe je als organisatie kunt voorkomen dat er voedsel wordt verspild tijdens jouw kerstborrel of kerstfeest.
De piek in voedselverspilling tijdens de feestdagen
Voedselverspilling ontstaat het hele jaar door, vooral tijdens de productie en verwerking van voedsel. In deze fase gaat gemiddeld 19% van al het voedsel verloren. Wereldwijd wordt ongeveer één derde van al het voedsel verspild. Binnen de Europese Unie komt dat neer op gemiddeld 132 kilogram per inwoner per jaar.
Tijdens de kerstperiode loopt de verspilling verder op. In heel Europa stijgt de afvalproductie met 30% en neemt de CO2-uitstoot met gemiddeld 650 kilogram per persoon toe. Dat heeft onder andere te maken met de extra voedselproductie, het intensievere transport en distributie en het hogere energieverbruik in deze drukke periode.
In Nederland zegt twee derde van de mensen altijd te veel te kopen voor de feestdagen. Daarnaast geeft 27% aan dat een kwart van het eten na kerst wordt weggegooid. In België liggen de cijfers bijna net zo hoog: vier op de vijf mensen kopen meer dan nodig is en 26% geeft toe meer voedsel te verspillen dan gedurende de rest van het jaar.
Oorzaken van voedselverspilling tijdens de feestdagen
Bij kerst denken veel mensen al snel aan gezelligheid en eten. Met uitgebreide diners, ontbijten en lunchen is het logisch dat er meer wordt ingekocht. Huishoudens willen voorkomen dat er iets tekort komt. Want stel je zit tijdens het kerstdiner tegenover elkaar en er is nog meer één stukje van de hartige taart over, wie neemt het dan? Supermarkten spelen daar handig op in met extra voorraden en aantrekkelijke aanbiedingen.
Ook bedrijven dragen bij aan de toename van voedselverspilling in deze periode. Tijdens kerstborrels en eindejaarsfeesten wordt vaak structureel te veel eten besteld. Dit wordt ook wel overcatering genoemd. Veel organisaties vinden het lastig om goed in te schatten hoeveel gasten er daadwerkelijk komen, waarvoor er na afloop van de borrel of lunch regelmatig voedsel overblijft en uiteindelijk wordt weggegooid.
Hoe kunnen we voedselverspilling tijdens de feestdagen verminderen?
Met een goede voorbereiding kun je voedselverspilling voor een groot deel voorkomen. Begin je met het uitnodigen van medewerkers voor de kerstborrel of kerstdiner? Werk dan met vaste aan- en afmeldingen. Zo weet je precies met hoeveel mensen je rekening moet houden. Geef daarbij ook duidelijk aan dat afmeldingen op het laatste moment niet wenselijk zijn, tenzij er sprake is van een dringende reden. Zo voorkom je dat je al veel hebt ingekocht en uiteindelijk met een overschot blijft zitten.
Vermijd daarnaast de gebruikelijke buffervoorraad van 20% extra en baseer je in plaats daarvan op data en ervaringen van voorgaande jaren. Moest er vorig jaar veel worden weggegooid? Dan kun je dit jaar minder inkopen.
Kies voor lokale en duurzame producten
Heb je nog geen keuze gemaakt over het eten dat wordt geserveerd op het kerstfeest van jouw organisatie? Probeer samen te werken met lokale leveranciers. Hiermee steun je niet alleen regionale ondernemers, maar beperk je ook het aantal transportbewegingen en daarmee CO2-uitstoot.
Daarnaast is het waardevol om gebruik te maken van seizoensgroenten. Seizoensgroenten hebben een lagere impact op het milieu omdat ze lokaal en zonder energie-intensieve teelt worden geproduceerd.
Etensresten
Om te voorkomen dat er onnodig voedsel wordt weggegooid, kun je overgebleven hapjes meegeven aan medewerkers. Laat hen daarvoor een bakje van thuis meenemen. Zo voorkom je extra verpakkingsafval.
Blijft er na afloop nog eten over? Deel het de volgende dag uit op kantoor tijdens de lunch of koffiepauze. Dit is een eenvoudige manier om verspilling te voorkomen.
Zijn er daarna nog etensresten over? Dan kun je deze in veel gevallen weggooien bij het swill-afval. Swill-afval bestaat uit organisch keukenafval en etensresten die geschikt zijn voor verwekring tot diervoeding of vergisting. Denk hierbij aan gekookt of bereid voedsel, brood, fruit en groenteresten. Vergeet voor het weggooien altijd alle verpakkingen, prikkers, folie en andere niet-organische materialen te verwijderen.
Circularity Gap: de impact van voedselverspilling
In de tweede aflevering van de podcast Grondstof tot nadenken duiken Gijs Derks en Ivar Hendricks- directeur en oprichter van Stockable- in de Circularity Gap: de kloof tussen de huidige lineaire economie en de volledige circulaire economie.
Een van de grootste en vaak onderschatte veroorzakers van verspilling is de voedingsindustrie. Wereldwijd gaat jaarlijks ruim een derde van al het voedsel verloren. In deze aflevering onderzoeken we hoe voedselverspilling bijdraagt aan de Circularity Gap én waar de kansen liggen om dat te voorkomen. Je hoort pakkende praktijkvoorbeelden en scherpe stellingen.
Meer weten over voedselverspilling?
Download onze whitepaper gratis en kom meer te weten over de weg naar een circulaire foodsector.
